Б.Г.Ананьевтің пайымдау бойынша, студенттік жас адамның негізгі әлеуметті және гендің әлеуетін дамуы үшін сензитивті (өтпелі ) кезең болып табылады [20]. Жоғары оқу оындарында білім алу адамның психикасына, оның тұлғасының дамуына үлкен әсер береді. ЖОО-да оқу кезінде қолайлы факторлар барысында студенттердің психикасының барлық деңгейлерінің дамуы жүреді. Олар адам ақылының бағытын анықтайды, яғни тұлғаның кәсіптік бағытын сипаттайтын ойлау түрін қалыптастырады. ЖОО-да табысты білім алу үшін жалпы ақыл - ойдың дамудың жоғары деңгейі қажет, көбіне қабылдау, ұсыну, есте сақтау, ойлау, назар аудару, танымдық көзқарастардың кеңдігін, логикалық операциялардың белгілі шеңберін меңгеру деңгейімен сипатталады. Бұл деңгейдің біршама төмендеуінде жоғары себеп-түрткі немесе жұмысқа қабілеттілік, оқу қызметінде ұқыптылық және тиянақтылық арқылы алмастыруға болады. Бірақ мұндай төмендеудің шегі бар, себебі алмастырушы механизмдер көмектеспейді де студентті оқудан шығаруы мүмкін. Әртүрлі ЖОО-да бұл деңгейлер ерекшеленеді, бірақ жалпы алғанда олар бірі-біріне өзара жақын, астаналық және перифериялық ЖОО, престижді және престижді емес ЖОО салыстырғанда.